مروری بر قطعات مکانیکال آسانسور و انواع آن

نعیمه گلی، کابین نیوز – به صورت کلی قطعات آسانسور به دو دسته قطعات الکتریکال آسانسور و قطعات مکانیکال آسانسور تقسیم می‌شوند. قطعات مکانیکال پس از انجام آهن‌کشی و نصب درب، نصب و اجرا می‌شوند. در مورد نصب قطعات مکانیکال آسانسور، نصب صحیح تمام قطعات حتی پیچ موتور بسیار مهم است؛ زیرا وظیفه اصلی قطعات مکانیکال آسانسور جابجایی کابین است.

بنابراین ایمنی و امنیت مسافران به نصب صحیح قطعات مکانیکال بستگی دارد. قطعات مکانیکال آسانسور سبب ایجاد ایمنی در حرکت و راندمان بهتر آسانسور می‌شود. از همین رو باید همه اجزای مکانیکال از کیفیت و مرغوبیت بالا برخوردار باشند. برای انتخاب صحیح قطعات مکانیکال ابتدا باید با این قطعات آشنا شوید که در ادامه به آن می‌پردازیم.

قطعات مکانیکال آسانسور

قطعات مکانیکال آسانسور شامل کادر وزنه، کلاف، براکت، پایه قلاب و… می‌شود که در ادامه مهم‌ترین این قطعات را شرح می‌دهیم.

• کابین آسانسور
• موتور آسانسور
• گاورنر آسانسور
• پاراشوت آسانسور
• فلکه هرزگرد
• سیم بکسل
• کفشک آسانسور
• وزنه آسانسور
• شاسی موتور
• شالتر
• زنجیر جبران
• سیستم ایمنی
• ریل راهنما

کابین آسانسور

در بین اجزای آسانسور، کابین از اصلی‌ترین قطعات مکانیکال آسانسور است که وظیفه حمل و جابجایی افراد و وسایل را برعهده دارد. هر آسانسوری با توجه به کاربری و هدفی که دارد؛ طراحی، نصب و راه اندازی می‌شود. به عنوان مثال، آسانسور مسافربری برای حمل افراد استفاده می‌شود و باید کابین آسانسور بسیار ایمن طراحی شود. همچنین باید دارای دکمه‌های اضطراری، تهویه مناسب، روشنایی و زیبایی باشد.

موتور آسانسور

در سیستم آسانسور برای ایجاد انرژی لازم جهت حرکت کابین به یک موتور نیاز داریم. عملکرد موتور آسانسور نیز بسیار ساده است. موتور با ایجاد انرژی و به حرکت درآوردن محور قرقره، موجب حرکت کابین می‌شود.

همانطور که می‌دانید موتور آسانسور انواع مختلف دارد که باید باتوجه به ظرفیت، سرعت و سیستم آسانسور انتخاب شود. نکته مهم این است که به منظور جلوگیری از حوادث احتمالی توصیه می‌شود این قطعه آسانسور به طور مرتب نگهداری و بررسی شود.

گاورنر

گاورنر بخش تکمیل کننده سیستم ترمز و ضدسقوط آسانسور است. این قطعه با تشخیص سرعت غیرمجاز کابین، با فعال کردن پاراشوت از سقوط کابین جلوگیری می‌کند. به همین دلیل گاورنر از مهمترین قطعات مکانیکال آسانسور است که در حفظ ایمنی مسافران نقش مهمی دارد.

پاراشوت

همانطور که در بخش قبل گفته شد پاراشوت آسانسور با فرمان گرفتن از گاورنر در صورت پارگی سیم بکسل از سقوط کابین جلوگیری می‌کند. پاراشوت از قطعات مهم مکانیکال است و به دلیل نقش و کاربرد بسیار مهم آن باید از پاراشوت باکیفیت و مرغوب استفاده شود. همچنین به دلیل اهمیت بالای این قطعه در حفظ ایمنی، تمام آسانسورها باید مجهز به پاراشوت باشند.

فلکه هرزگرد آسانسور

فلکه هرزگرد آسانسور در بهبود عملکرد سیستم تعلیق آسانسور تاثیر زیادی دارد. این قطعه در حفظ ایمنی آسانسور نقش مهمی دارد به همین دلیل علاوه بر نصب صحیح باید بسیار باکیفیت و متناسب با سیستم آسانسور باشد. محل نصب فلکه هرزگرد آسانسور درون چاه و بر روی شاسی آسانسور است.

سیم بکسل

سیم بکسل آسانسور نیز بخشی از مجموعه قطعات مکانیکال آسانسور قرار است. وظیفه سیم بکسل حمل و نگه داشتن کابین آسانسور است. سیم بکسل ها دارای ضخامت مختلفی هستند که باتوجه به ظرفیت، سرعت و کاربری آسانسور مورد استفاده قرار می‌گیرند.

کفشک آسانسور

کفشک، یکی دیگر از قطعات مکانیکال آسانسور که در دو شکل لرزشی و غلتکی وجود دارد. وظیفه کفشک آسانسور نگهداری کابین و وزنه تعادل است و بر روی کادر وزنه تعادل و یوک کابین نصب می‌شود. این قطعه با ریل های راهنما به طور دائمی و مستقیم در ارتباط است. کفشک با حرکت در امتداد ریل ها باعث هدایت کابین و وزنه تعادل می‌شود.

وزنه آسانسور

این قطعه که معمولا از جنس چدن، بتون و سرب تولید می‌شود از قطعات مکانیکال آسانسور است که نقش مهمی در سیستم تعلیق آسانسور دارد. وزنه تعادل از یک قاب یا شاسی فولادی و وزنه‌های داخل آن تشکیل شده است.

در زمان حرکت رو به بالا کابین وزنه‌ای با نسبت تقریباً یکسان به سمت پایین می‌آید. با کمک این قطعه آسانسور میزان ترمزگیری نیز به میزان محسوسی کاهش می‌یابد. در چنین حالتی، اگر وزنه‌ای برای تعادل وجود نداشته باشد، آسانسور به سرعت به سمت پایین حرکت می‌کند.

شاسی موتور

شاسی موتور یکی از قطعات مهم مکانیکال در آسانسورهای کششی است. موتور آسانسور، فلکه هرزگرد و کلیه قطعات مکانیکال آسانسور روی شاسی آسانسور نصب و به آن متصل می‌شوند. بنابراین نوع ساخت شاسی موتور بسیار مهم است و باید در ساخت شاسی موتور آسانسور نکات بسیار زیادی رعایت شود تا استحکام و استانداردهای لازم را داشته باشد.

شالتر

شالتر یا دورانداز نوعی سنسور است که وظیفه آن شناسایی و معرفی هر طبقه به کابین آسانسور است. همچنین شالتر از حرکت بیش از حد کابین آسانسور در هر طبقه جلوگیری می‌کند؛ به همین علت شالتر نیز از قطعات مکانیکال آسانسور است که در تامین ایمنی آسانسور موثر است.

طراحی و نصب شالتر از این جهت ضروری و الزامی است که توقف کابین در موقعیتی نامناسب باعث بروز مشکلات فراوان مخصوصا برای کودکان و سالمندان می‌شود.

زنجیر جبران

زنجیر جبران آسانسور نیز از قطعات مکانیکی آسانسور است که در حفظ تعادل مکانیکی و دینامیکی آسانسور نقش مهمی دارد. این قطعه 4 وظیفه اصلی دارد که عبارتند از:

• انتقال کابین در مسیر درست
• حفظ سلامت مسافران داخل کابین
• جلوگیری از وقوع حوادث خطرناک
• پیشگیری از خرابی و آسیب به قسمت‌های مختلف آسانسور

سیستم ایمنی

در واقع آسانسورها وسایل نقلیه‌ای بسیار ایمن به خصوص برای مسافران هستند، زیرا با تعدادی سیستم ایمنی طراحی شده‌اند. این سیستم ها که در شرایط فوق العاده فعال می‌شوند، عموما نقش پیشگیری از حادثه را دارند. به عنوان مثال، اگر کابین باری بیش از ظرفیت خود دریافت کرده باشد، محافظ اضافه بار فعال می‌شود.

این سیستم حفاظتی به طور خودکار تشخیص می‌دهد که آسانسور در حال حمل باری بیش از حد مجاز است و در این صورت از حرکت کابین جلوگیری می‌کند. همچنین در داخل آسانسور سیستم ارتباطی اضطراری وجود دارد و برای هر گونه خرابی از این سیستم استفاده می‌شود. با این سیستم نیز از قطعات مکانیکال آسانسور محسوب می‌شود و در افزایش ایمنی آسانسور نقش دارد.

ریل راهنما

این قطعه از تجهیزات مکانیکال آسانسور هستند که در چاه آسانسور قرار دارد. ریل‌ها اساساً برای مدیریت مسیر حرکت کابین آسانسور و وزنه تعادل آسانسور استفاده می‌شوند. ریل‌های راهنما، کابین و وزنه تعادل را به محل مناسب هدایت می‌کنند و همچنین برای توقف آسانسور نیز مورد استفاده قرار می‌گیرند.

کلام آخر

قطعات مکانیکال آسانسور در ایمنی و بهبود عملکرد آسانسور نقش مهمی دارند؛ به همین دلیل باید از قطعات مرغوب و باکیفیت و متناسب با سیستم آسانسور استفاده شود. همچنین نصب درست تمام قطعات مکانیکال در افزایش ایمنی موثر است. برای نصب درست و اصولی قطعات مکانیکال می‌توانید به مقاله‌ی مراحل نصب آسانسور مراجعه کنید.