معرفی آسانسور شیب دار، انواع آسانسور شیبدار از لحاظ نحوه تولید و انتقال نیرو، اجزا و قطعات و نحوه عملکرد آن
آسانسور شیب دار، دستگاهی مناسب و ایمن جهت جابهجایی در سطوح شیبدار
یلدا نجف نیا، کابین نیوز – مطمئناً در بسیاری از مکانهای عمومی و جاذبههای گردشگری با سطوح شیبداری مواجه شدهاید که با پله پوشیده شدهاند و بالا رفتن از تعداد زیادی پله برای شما سخت و دشوار بوده است. همچنین افراد دارای معلولیت و ناتوانی جسمی نیز قادر نیستند از این پلهها بالا رفته و به مقصد خود برسند. برای حل این مشکل میتوان در آن مکانها، دستگاهی به نام آسانسور شیب دار نصب کرد تا افراد بتوانند به راحتی رفت و آمد کنند. کابین این نوع آسانسور به صورت افقی و در یک سطح شیبدار حرکت کرده و مسافران را جابهجا میکند. در این مقاله قصد داریم به معرفی آسانسور شیبدار و بررسی نوع عملکرد آن بپردازیم. تا انتهای مطلب با ما همراه باشید.
تعریفی ساده از آسانسور شیب دار
آسانسورهای شیبدار بالابرهایی هستند که در مناطق صعب العبور و شیبدار یا ساختمانهایی که در آنها امکان نصب آسانسور معمولی وجود ندارد، مورد استفاده قرار میگیرد. این آسانسورها کاملاً خودکار بوده و قادر هستند شیبها و ارتفاعات را طی کنند. آسانسور شیب دار از یک کابین و دو ریل، که در دو طرف کابین قرار گرفته، تشکیل شده است. ریلها روی مسیر شیبدار نصب شده و کابین با حرکت روی این ریلها، جابهجا میشود. همچنین این نوع آسانسور علاوهبر اینکه قابلیت حرکت روی سطوح شیبدار را داراست، توانایی عبور از پاگردهای مارپیچ را نیز داشته که این موضوع باعث میشود جابهجایی افراد ناتوان بین طبقات به راحتی صورت گیرد. همچنین میتوان بالابر پله(Stair Lift) را در ردهبندی آسانسورهای شیبدار قرار داد.
چگونگی کارکرد آسانسور شیبدار
در آسانسورهای شیب دار ابتدا یک موتور محرک نیروی مورد نیاز را تولید کرده که این نیرو توسط سیم بکسل به کابین منتقل میشود. سپس سیم بکسل، کششی ایجاد کرده که باعث میشود کابین به وسیله چرخهایی که روی ریلهای راهنما قرار داشته و به آنها کفشک میگویند، در امتداد ریلهایی با زاویه 15 تا 75 درجه افقی، به حرکت درآید. چرخهای بیرونی، لبهدار هستند تا باعث درگیر شدن چرخها با ریل راهنما شده و کابین را به سمت بالا و پایین به حرکت درآورند اما چرخهای داخلی بدون لبه بوده و روی ریلهای راهنما میلغزند و سبب حرکت کابین میشوند. این نوع آسانسور، مانند آسانسورهای معمولی قابلیت پیاده و سوار کردن مسافران در هر طبقه را داشته و همچنین دارای چاهک و موتورخانه نیز هستند.
قطعات به کار رفته در آسانسور شیب دار
آسانسور شیبدار نیز مانند سایر آسانسورها از بخشها و قطعات مختلفی تشکیل شده است که در ادامه به قطعات اصلی آن اشاره خواهیم کرد.
بیشتر بخوانید:
- کلایمر ساختمانی، دستگاهی جهت دسترسی افراد به فضاهای پیرامونی ساختمانهای مرتفع
- الزامات استاندارد در آسانسورهای با فاصله آستانه دربهای طبقات متوالی بیش از 11 متر
کابین آسانسور
مطمئناً آسانسورهای شیب دار همانند آسانسور معمولی، نیاز به کابین داشته تا بتواند کاربران و یا بار و وسایل را جابهجا کند. طول و عرض استاندارد کابین در این نوع آسانسورها، به ترتیب 140 در 110 سانتیمتر بوده و عرض درب کابین باید حدود 80 سانتیمتر باشد تا افراد ناتوان بتوانند به راحتی با ویلچر از آن عبور کنند.
درب آسانسور
درب آسانسور شیب دار مانند دیگر آسانسورها، شامل دو بخش درب کابین و درب طبقه بوده که اغلب از جنس فلز یا موادی ساخته میشود که در برابر عوامل و شرایط محیطی و طبیعی مقاومت لازم را داشته باشد. درب را میتوان به شکل اتوماتیک کشویی، چرخشی و … اجرا کرد. این قطعه یکی از عوامل ایمنی افراد داخل کابین آسانسور به حساب میآید.
سیم بکسل
در آسانسورهای شیبدار از سیم بکسل جهت آویزان کردن کابین و وزنههای تعادل استفاده میشود. سیم بکسل مورد استفاده در آسانسورهای شیب دار باید در برابر شرایط آب و هوایی مختلف، مقاوم بوده و از ایمنی بالا برخوردار باشد. همچنین براساس ظرفیت آسانسور باید سیم بکسل مناسب آن ظرفیت را تهیه نمود.
ریل آسانسور
ریل در آسانسورهای شیبدار وظیفه هدایت کابین و وزنه تعادل در مسیر را برعهده دارد. این قطعه T شکل بوده و جنس آن عموماً از فلز است.
تراول کابل
تراول کابل قطعهای است که جهت افزایش ایمنی و حفظ کابین برای رسیدن به مقصد، مورد استفاده قرار میگیرد. عملکرد آن به این صورت است که زمانی که شاسی در طبقات یا از داخل کابین زده میشود، تراول کابل دستور را به تابلوی فرمان منتقل کرده تا با پردازش در این بخش، کابین به درستی به طبقه موردنظر حرکت کند.
علاوه بر اجزای اصلی که در بالا گفته شد، قطعات دیگری از قبیل انکودر، گاورنر، تابلو برق، متعلقات مکانیکی و متعلقات درب و ریل مانند فتوسل درب، براکت ریل، کمان مکانیکی و … نیز در اجرای این نوع آسانسور مورد استفاده قرار میگیرند.
انواع آسانسور شیب دار از لحاظ نحوه تولید و انتقال نیرو
آسانسورهای شیبدار از لحاظ نحوه تولید و انتقال نیرو به پنج نوع تقسیم میشوند که در ادامه هرکدام از آنها توضیح داده شدهاند.
آسانسور شیب دار کششی
در آسانسور شیبدار کششی، نیروی مورد نیاز توسط یک موتور الکتریکی تأمین شده که این موتور میتواند در بالای چاهک یا در موتورخانه نصب شود. نیروی تولید شده توسط موتور، از طریق فلکه کششی روی موتور و به کمک سیم بکسلها، به کابین آسانسور منتقل شده و کابین به حرکت درمیآید. یک طرف سیم بکسل به کابین و طرف دیگر آن به وزنههای آسانسور که در داخل قاب فلزی قرار دارند، متصل است. موتورخانه در این آسانسورها در پایین و کنار چاهک ساخته میشود.
آسانسور شیبدار هیدرولیک
سیستم آسانسور شیبدار هیدرولیک، از یک موتور هیدرولیک، جکها و ستونها تشکیل شده است. نیروی هیدرولیک تولید شده ناشی از فشرده شدن مایع هیدرولیک توسط پمپ، باعث به حرکت درآمدن جکها شده که نهایتاً کابین را به حرکت درمیآورد. از مزایای این آسانسورها میتوان به خرابی بسیار کم، سهولت در تعمیر، داشتن حرکتی نرم در آغاز حرکت و ایجاد آسانسورهای زیبا و شیشهای به دلیل حذف کادر وزنه و سیم بکسل اشاره نمود.
آسانسور شیبدار مغناطیسی
در سیستم آسانسورهای شیبدار مغناطیسی، ریلها و تجهیزات مکانیکی، که روی دیواره چاهک قرار دارند، به وسیله مغناطیس دائم، نقش استاتور و کابین نقش روتور را برعهده دارند. با وصل شدن جریان برق به الکتروموتور، میدان مغناطیسی ایجاد شده در استاتور، به روتور(کابین) القا شده و باعث حرکت کابین میشود.
آسانسور شیبدار وینچی
در آسانسور شیب دار وینچی، از سیم بکسل جهت انتقال نیرو و رانش کابین استفاده میشود؛ اما این نوع آسانسور فاقد قاب وزنه است.
آسانسور شیب دار کارگاهی
از آسانسور شیبدار کارگاهی، برای جابهجایی بار و افراد در پروژههای ساختمانسازی و کارگاهها استفاده میشود. این نوع آسانسور قابلیت مونتاژ شدن از آغاز کار داشته و همچنین میتوان همزمان با ساخت سازه، ارتفاع سیستم را افزایش داد. این آسانسور در ظرفیتهای 1، 1/5 و 2 تن ساخته شده و در ارتفاعهای بیش از 500 متر نیز قابل اجراست.
نتیجهگیری
همان طور که در بالا گفته شد، در مکانهای شیبداری که برای دسترسی به مناطق بالاتر نمیتوان از آسانسورهای معمولی استفاده کرد، برای رسیدن افراد ناتوان، سالخورده، کودکان و حتی افراد سالم و عادی به مقصد، میتوان از آسانسورهای شیبدار استفاده کرد. حرکت کابین در این نوع آسانسورها، به صورت افقی و در یک سطح شیبدار بوده و به دلیل اینکه قابلیت حرکت در پاگردهای ساختمانها را دارند، امروزه در اماکن مسکونی و تجاری نیز مورد استفاده قرار گرفتهاند. با توجه به نوع کاربری و محل نصب، میتوان از یکی از انواع آسانسور شیب دار که در مقاله گفته شد، استفاده کرد. البته فراموش نکنید که به دلیل اینکه این نوع آسانسورها بیشتر در محیطهای باز نصب میشوند، باید از قطعات ضد زنگ و مقاوم در برابر شرایط آب و هوایی و محیطی استفاده کرده و سرویس و نگهداری آنها به صورت مرتب و دورهای انجام شود.