در این مطلب، مروری بر کارسلینگ آسانسور، نحوه ریل گذاری و اجزای آن داریم.
آشنایی بیشتر با کارسلینگ آسانسور، نحوه ریلگذاری و اجزای آن
یلدا نجف نیا، کابین نیوز – اتاقک کابین آسانسور معمولاً توسط یک چهارچوب یا فریم فولادی به نام یوک در چاه آسانسور معلق میشود. کابین و یوک به وسیله دو جفت کفشک، یک جفت در بالا و یک جفت در پایین یوک، در ریلهای راهنما هدایت میشوند. همچنین ترمز ایمنی آسانسور نیز در داخل یوک جاسازی و مهار میشود؛ اما برای تمام آسانسورها نمیتوان از یک نوع یوک و چهارچوب مشخص استفاده کرد. ممکن است محل تعلیق و اتصال سیم بکسلها به کابین، در وسط آن نباشد و یا در مواردی که کابین دارای دو یا سه ورودی است، مهار کابین توسط چهارچوب یوک غیرممکن و یا بسیار دشوار خواهد بود. همچنین در آسانسورهای هیدرولیکی جک غیرمستقیم، نمیتوان از یوک استفاده نمود. در این موارد برای نصب و مهار کابین، از کارسلینگ(Car Sling) استفاده میشود. در این مقاله شما را با کارسلینگ آسانسور آشنا میکنیم.
کارسلینگ آسانسور چیست؟
در برخی از آسانسورهای کششی و هیدرولیکی، به دلایلی از جمله تعدد ورودیهای کابین، محدودیت فضای چاه جهت اجرای آسانسور یا طراحی خارج از مرکز سیستم تعلیق؛ طراحی و ریلگذاری آسانسور به گونهای خواهد بود که استفاده از یوک و مهار کابین داخل آن امکانپذیر نیست. در چنین مواردی از کارسلینگ آسانسور استفاده میشود که کابین روی آن قرار گرفته و ثابت و مهار میشود. سیستم ترمز ایمنی یا پاراشوت و نیز کفشکهای راهنما بر روی کارسلینگ نصب میشوند. همچنین سیستم تعلیق نیز به کارسلینگ اتصال مییابد.
طراحی کارسلینگ آسانسور و ساخت آن نیازمند تخصص و دقت بالایی است. چرا که ظرافت و استحکام و طراحی مناسب کارسلینگ، تأثیر مستقیم بر عملکرد و ایمنی آسانسور خواهد داشت و از لرزش و صداهای احتمالی که رفع آن بسیار دشوار است، جلوگیری میکند.
نحوه ریلگذاری در صورت استفاده از کارسلینگ
در صورت استفاده از کارسلینگ، نحوه ریلگذاری آسانسور تغییراتی به شرح زیر خواهد داشت.
نحوه ریلگذاری در آسانسورهای کششی
یکی از بیشترین کاربردهای کارسلینگ در آسانسورهای کششی، مربوط به زمانی میشود که تعداد ورودیهای کابین بیش از یک عدد و در دو ضلع مجاور آن باشد. ریلگذاری در این آسانسورها به صورت ریل معکوس است. به این صورت که ریل وزنه تعادل و ریل کابین در یک ضلع چاه و با جانمایی پشت به پشت هم؛ اما با کمی فاصله از یکدیگر نصب میشوند. در این حالت سایر اضلاع چاه با مانعی از جمله ریلها یا آهنکشی مسدود نشده و میتواند محل قرارگیری درب باشد. همچنین این نوع ریلگذاری برای چاههایی که فضای کمی دارند نیز استفاده میشود.
نمونهای از کارسلینگ کششی
در صورت عدم استفاده از کارسلینگ در کابینهای چند درب، ریلگذاری باید به صورت رأس به رأس یا کنجی اجرا شود. در این صورت به دلیل موقعیت قرارگیری ریلها در کنج، اولاً با بلا استفاده ماندن و هدر رفتن بخشی از فضای چاه روبهرو خواهیم بود و ثانیاً شکل کابین به صورت چند ضلعی خواهد بود که چندان زیبا و مناسب نیست. همچنین امکان اجرای این ریلگذاری در چاههای کوچک به دلایل فوق میسر نیست.
جانمایی ریل معکوس
جانمایی ریل رأس به رأس
مزایای استفاده از کارسلینگ کششی ریل معکوس
- اشغال کمترین فضای لازم برای ریلگذاری نسبت به سایر روشهای ریلگذاری.
- امکان طراحی کابین با سه درب.
- امکان ساخت کابین 4 ضلعی در آسانسورهای دو و سه درب.
- سهولت نصب گاورنر در طرفین کارسلینگ.
- تأمین زاویه آلفا به میزان 180 درجه.
- قابل استفاده در آسانسورهای بدون موتورخانه و موتورخانهدار.
- قابل استفاده در آسانسورهای هوم لیفت.
ریلگذاری در آسانسورهای هیدرولیکی
در آسانسورهای هیدرولیکی، میتوان بسته به نوع طراحی، جک را مستقیماً(مستقیم از بغل) یا غیرمستقیم به کارسلینگ متصل نمود. در این حالت از یک جفت ریل در نصب آسانسور استفاده خواهد شد که سبب کاهش هزینههای نصب آسانسور میشود. در ادامه کارسلینگ در آسانسورهای هیدرولیک جک مستقیم و غیرمستقیم را به طور کامل شرح میدهیم.
کارسلینگ در آسانسورهای هیدرولیک جک مستقیم
این نوع کارسلینگ آسانسور ساختار سادهتری دارد. قطعاتی مانند پاراشوت، فلکه هرزگرد، قلاب بکسل و صفحه اتصال سر بکسلها و برخی متعلقات دیگر، به دلیل اتصال مستقیم جک به کارسلینگ حذف شدهاند. نکته مهم در رابطه با این نوع کارسلینگ، قابلیت رگلاژ طول قسمتی است که باید به جک متصل شود. این بخش با توجه به طول جک تنظیم شده و معمولاً از تراز کفشکهای بالای کارسلینگ بالاتر است.
کارسلینگ در آسانسورهای هیدرولیک جک غیرمستقیم
جک در روش غیرمستقیم از طریق فلکه و سیم بکسل به کابین یا همان کارسلینگ متصل میشود. جک در این حالت بر روی پایهای قرار میگیرد که طول آن بسته به ارتفاع چاه، عمق چاهک، کورس جک و طول جک در حالت بسته متغیر است. این نوع کارسلینگ با توجه به تعلیق توسط سیم بکسل، باید مجهز به پاراشوت باشد. پاراشوت مورد استفاده در این نوع کارسلینگ، معمولاً بدون گاورنر عمل میکند.
اجزای به کار رفته در کارسلینگ آسانسور هیدرولیکی
اجزای به کار رفته در کارسلینگ آسانسورهای هیدرولیکی شامل وارد زیر میشوند.
سازه(Structure) کارسلینگ
قسمت اصلی کارسلینگ آسانسور هیدرولیکی، سازه آن است که باید توانایی تحمل وزن کابین و ظرفیت بار داخل کابین و نیز گشتاورهای وارده از سوی آن را داشته باشد. سازه کارسلینگ به شکل L ساخته میشود و دارای دو ستون عمودی و دو تیرک افقی است.
کفشک کارسلینگ
بین کارسلینگ و ریل از کفشک استفاده میشود. معمولاً در کارسلینگ هیدرولیکی از دو نوع کفشک رولر و کفشک لغزشی استفاده میشود. از آنجا که کارسلینگهای هیدرولیکی نیروی بیشتری به ریلها وارد میکنند. لذا باید کفشکها از مقاومت مکانیکی بالایی در مقابل نیروهای وارده برخوردار باشند. به دلیل مقاومت بالای کفشکهای رولر در برابر نیروهای وارده، معمولاً در قسمت پایین کارسلینگ نصب میشوند.
نمونهای از کفشک رولر کارسلینگ
نمونهای از کفشک لغزشی
پاراشوت کارسلینگ هیدرولیکی
از آنجا که در سیستمهای جک غیرمستقیم، تعلیق کارسلینگ توسط سیم بکسل انجام میشود، به دلیل احتمال گسیختگی سیم بکسلها، استفاده و تعبیه پاراشوت در کارسلینگ الزامیست. در صورت استفاده از پاراشوت بدون گاورنر، تحریک آن در مواقع اضطراری باید توسط یک سیستم مکانیکی شامل پلیتها، فنرها و لینکهای تحریک صورت پذیرد.
کارسلینگ مجهز به پاراشوت بدون گاورنر
فلکه جک آسانسور هیدرولیک
با توجه به بررسیهای به عمل آمده، نیروی وارد بر فلکه متصل به جک در سیستم هیدرولیکی، بسیار بالاتر از نیروی وارد بر فلکه در سیستم کششی متداول است. بنابراین باید فلکه آسانسور هیدرولیکی منصوبه در کارسلینگ، از استحکام و مقاومت بالایی برخوردار باشد. برای اتصال فلکه به جک از یک قاب ویژه استفاده میشود. اتصال این دو باید به گونهای باید که دمونتاژ آن به راحتی انجام شود. بهتر است جهت اتصال فلکه به جک، از اتصالات پیچ و مهرهای استفاده شود.
قلاب بکسل
عملکرد و ظاهر قلاب بکسل در کارسلینگ هیدرولیکی، مشابه نمونههای به کار رفته در آسانسورهای کششی است. نحوه اتصال قلاب بکسل این گونه است که از یک سمت سیم بکسل توسط این قلاب به پلیتی روی پایه جک ثابت میشود و از سمت دیگر به پلیتی مخصوص کارسلینگ که توسط لینکها با پاراشوت درگیر هستند، متصل میشود.
پایه جک آسانسور هیدرولیکی
این پایه قطعهای ساده است که نقشی مهم در کارکرد کارسلینگ ایفا میکند. از یک سو این پایه تمام نیروهای بار وارد بر سیستم را به زمین منتقل میکند و از سوی دیگر طول آن در طراحی آسانسور بسیار مهم و کاربردی است.
جمع بندی
در این مقاله به صورت مفصل به بررسی نحوه ریلگذاری و اجزای به کار رفته در کارسلینگ آسانسور، به خصوص در آسانسورهای هیدرولیکی، پرداختیم. کارسلینگ در آسانسورهای هیدرولیکی جک غیرمستقیم و در برخی طراحیهای آسانسور کششی، نقش یوک را ایفا میکند. استفاده از کارسلینگ باعث مزایایی در طراحی آسانسور، از جمله طراحی آسانسور با دو یا سه درب کابین به راحتی امکانپذیر خواهد بود.