بررسی عوامل موثر بر طول عمر پله برقی+ دوره‌های سرویس و نگهداری آن

علی چزگی – فاطمه غابشی، کابین نیوز – احتمالا شما هم با این صحنه مواجه شده باشید که پله برقی‌های پل عابر پیاده از کار افتاده و برای عبور از پل با مشکل روبه رو هستید. در اکثر موارد، عدم سرویس و نگهداری یا سرویس و نگهداری غیر اصولی موجب خرابی و نقص فنی پله برقی‌ها است. با توجه به کارکرد و نقش مهم پله برقی‌ها در تردد مسافران، خرابی آن‌ها بسیاری از افراد جامعه را با مشکل مواجه می‌کند. برخی مواقع کارایی نادرست پله برقی، موجب بروز خطرات جدی و جبران ناپذیر برای مسافران می‌شود. پله برقی‌ها در خدمت رسانی اجتماعی نقشی مهم و کلیدی دارند. از همین رو در این مقاله، عوامل موثر بر طول عمر پله برقی را بررسی می‌کنیم. همچنین درباره لزوم انجام سرویس و نگهداری صحیح این وسیله نیز به بحث می‌پردازیم.

عوامل موثر در کارایی و طول عمر پله برقی

افزایش عمر مفید پله برقی‌ها به عوامل زیر بستگی دارد. در ادامه هر کدام از این موارد را به صورت جداگانه بررسی می‌کنیم.

1. خرید جنس باکیفیت
2. نصب و مونتاژ صحیح
3. شرایط و محیط کارکرد
4. سرویس و نگهداری

خرید جنس باکیفیت

خرید جنس باکیفیت یکی از عوامل موثر بر طول عمر پله برقی است. زیرا عدم استفاده از تجهیزات و قطعات باکیفیت، باعث افزایش استهلاک و فرسودگی پله برقی خواهد شد. در واقع با سرمایه گذاری اولیه بیشتر، نیازی نیست هزینه‌های هنگفت ناشی از استهلاک و خرابی قطعات و از کار افتادگی پله برقی در طول مدت بهره برداری را متحمل شویم. لذا خرید پله برقی‌های بی کیفیت مشکلات زیادی را به همراه دارد. برخی از این مشکلات شامل افزایش هزینه‌های تعمیر و نگهداری و عدم خدمات رسانی درست و جابه جایی مستمر افراد است.

برای خرید پله‌ برقی باکیفیت با کارایی مطلوب، باید به تولید کنندگان و برندهای معتبر مراجعه نمائید. جهت شناسایی عرضه کنندگان و سازندگان معتبر می‌توان موارد زیر را در نظر گرفت.

• بررسی وب سایت‌های آن‌ها و کسب شناخت اولیه
• بازدید از نمونه کار نصب شده
• مصاحبه با شرکت‌ها
• مشاهده اطلاعات فنی پله برقی
• بهره ­گیری از مشاور مجرب و افراد خبره

نصب و مونتاژ صحیح

پله برقی‌ها اصولا به صورت یک تکه و چند تکه تولید و عرضه می‌شوند. بنابراین نصب و مونتاژ صحیح نیز از دیگر عوامل موثر بر طول عمر پله برقی است.

• پله‌های یک تکه: این پله‌ها به صورت پک و اسمبل کامل هستند. یعنی همه قطعات سرجای خودشان بسته شده‌اند و نصاب فقط قطعات کوچک مانند روکش­‌های استیل کنار پله، شیشه و… را نصب می‌کند.
• پله‌های چند تکه : این نوع پله‌ها از دو تکه به بالا تشکیل می‌شوند. نصاب باید تمام اتصالات اعم از شاسی و ریل و کابل‌های اتصال برق را به صورت حرفه‌ای و دقیق و اصولی به یکدیگر متصل کند.

نصاب در نصب هر دو نوع پله نقش بسیار مهمی دارد و باید تمامی کارها را به صورت اصولی انجام دهد. به عنوان مثال تراز بودن پله برقی در سر بالا و پایین و وسط از مواردی است که نصاب باید به صورت اصولی انجام دهد. با توجه به تاثیر کیفیت نصب پله برقی‌ها تأثیر بالایی بر فرآیند سرویس و نگهداری، نباید از بهره ­گیری از نصاب‌های خبره و حرفه‌ای غافل شد.

شرایط و محیط کارکرد

از جمله دیگر عوامل موثر بر طول عمر پله برقی، می‌توان به شرایط و محیط استفاده از پله برقی اشاره کرد. بر این اساس، محل استفاده از پله‌­ها را می‌توان به دو بخش زیر تقسیم کرد.

• محل استفاده به لحاظ شرایط جوی
• محل استفاده به لحاظ نوع کارکرد

شرایط جوی

در محیط سرپوشیده یا در فضای باز، ip(درجه حفاظت) قطعاتی که برای پله برقی ها استفاده می‌شود و همچنین طراحی پله برقی‌ها متغیر است.

نوع کارکرد

پله برقی‌ها نسبت به نوع کارکرد و شلوغی محیط‌ها، دارای ساختار و قطعات مختلفی هستند. به عنوان مثال، پله برقی‌های موجود در ایستگاه‌های مترو، باید قابلیت خدمات رسانی به صورت پیوسته و مستمر(heavy duty) را داشته باشند.

سرویس و نگهداری پله برقی

سرویس و نگهداری نیز آخرین مورد از عوامل موثر بر طول عمر پله برقی است. تقسیم بندی سرویس نگهداری پله‌ها از نظر بخش، شامل دو نوع چشمی(ظاهری) و فنی(مکانیکی و برقی) است. از نظر دوره‌های زمانی نیز سرویس و نگهداری پله برقی‌ها به سه دوره زیر تقسیم می‌شوند.

• کوتاه مدت( دوره 7 روزه و 14روزه)
• میان مدت( دوره 30روزه و 90روزه)
• بلند مدت(دوره 180 روزه یا 360 روزه)

بیشتر بخوانید:

• خطرات پیدا و پنهان استفاده از پله برقی و راههای پیشگیری از آنها
• بررسی و مقایسه تکنیکال پله برقی و آسانسور
• مهمترین کتاب‌های مرجع صنعت آسانسور و پله برقی در ایران
• سیستم ذخیره سازی انرژی آسانسور به زبان ساده/ تعاریف،کاربرد،مزایا و معایب

سرویس و نگهداری کوتاه مدت

دوره‌های زمانی کوتاه مدت، معمولا یک هفته‌ای و دو هفته‌ای هستند. در دوره‌های کوتاه مدت، بیشتر عوامل ظاهری و عملکرد پله برقی توسط سرویسکار بررسی می‌شود. بررسی ظاهری به منظور حصول اطمینان از موارد زیر انجام می‌شود.

• عملکرد صحیح اجزا پله برقی
• نظافت ظاهری
• تشخیص سریع عیوب پله برقی

در دوره کوتاه مدت می‌توان موارد زیر را بررسی کرد.

سرویس و نگهداری میان مدت

در بخش میان مدت که می‌توان به صورت ماهانه و سه ماهه تعریف شود، پارامتر‌های الکتریکی و مکانیکی متعددی چک و بازدید می‌شوند. بررسی بازه 30 روزه بسیار کلیدی و مهم است.

از جمله موارد مورد بررسی در بازه 30 و 90روزه می‌توان به موارد جدول زیر اشاره کرد.

سرویس و نگهداری طولانی مدت

در بخش طولانی مدت جنرال سرویس یا اورهال انجام می‌شود که شامل چک کردن و نظافت 0 تا 100 تمامی قطعات و اجزاء پله برقی است. موارد موجود در جدول زیر برای دوره 180 و 360 روزه مورد بررسی قرار می‌گیرد.

نتیجه گیری

امروزه پله برقی‌ها بخش جدایی ناپذیر حمل و نقل در ساختمان‌های بزرگ و عمومی هستند. هدف نهایی و وظیفه اصلی پله برقی‌ها، ارائه خدمات ایمن و پیوسته و مداوم به مسافران است. یکی از راه‌های مهم حصول این نتیجه، سرویس و نگهداری اصولی و مداوم پله برقی‎‌ها است که از عوامل موثر بر طول عمر پله برقی است. با توجه به شرایط حال حاضر کشور، به دلیل تحریم‌های ظالمانه که کشور ما با آن روبرو است، تهیه قطعات و تجهیزات وارداتی با مشکلاتی مواجه است. سرویس و نگهداری راهی مطمئن برای پیشگیری از خرابی‌های ناشی از بی توجهی و حفظ سرمایه گذاری اولیه و کاهش هزینه‌های بهره برداری است.

علاوه بر هزینه‌های مالی، در صورت خرابی پله برقی، تردد و رفت و آمد در ساختمان با مشکلاتی مواجه می‌شود. در مکان‌هایی از جمله ایستگاه‌های مترو عدم کارایی پله برقی با مشکلاتی برای افراد مسن و ناتوان همراه است. همچنین در مجتمع‌های تجاری عدم کارایی پله برقی سبب کاهش مراجعین و مشتریان و عدم رونق مجتمع می‌شود لذا سرویس و نگهداری صحیح و اصولی، علاوه بر کاهش هزینه‌های نگهداری و افزایش عمر مفید پله برقی سبب رونق کسب و کار نیز خواهد شد.